Wat is... een aardbeving?

Je denkt misschien dat je stevig met je voeten op de grond staat, maar de aardkorst is constant in beweging. Dat komt doordat hij bestaat uit verschillende gebroken platen. Die verschuiven elk jaar 2 tot 12 centimeter. Noord- en Zuid-Amerika bijvoorbeeld schuiven ieder jaar 1 tot 2 centimeter op naar het westen. Naar Azië dus. Soms schuiven de platen te strak tegen elkaar aan en gaan ze schuren. Dat veroorzaakt een trilling. Een aardbeving is geboren. 

Om te weten hoe een aardbeving werkt, moet je maar eens een steentje in het water gooien. Rondom de plek waar het steentje het water raakt ontstaan rimpels. Precies hetzelfde gebeurt bij een aardbeving diep onder de aarde. Die plek heet het hypocentrum. Aan het aardoppervlak ligt het epicentrum, waar de schokken meestal het zwaarst zijn.
Meestal ontstaat een aardbeving diep onder de oppervlakte, op gemiddeld 30 kilometer diepte. Maar er zijn ook bevingen die op 650 kilometer diepte beginnen.

Zo ziet de aarde er vanbinnen uit:
De binnenkern: Hier is het wel 5000 graden Celsius!
De buitenkern: Dit deel zit om de binnenkern heen en is zo’n 3000 km dik. De buitenkern is ook nog superheet.
De onderste mantel: Die bestaat vloeibaar gesteente, magma.
De aardkorst: Dit is de buitenste laag van de aarde. Hij is ongeveer 40 km dik.

Een beving meet je met een seismograaf. Dat woord bestaat uit de Griekse woorden seismos (aardbeving) en graphein (schrijven). Als er ergens een aardbeving is hoor je: „De beving had een kracht van … op de Schaal van Richter.” Charles Francis Richter bedacht dat het handig is de sterkte van aardbevingen te verdelen in een schaal van 1 tot 9. Bij elk Richtergetal wordt de aardbeving tien keer groter. Een aardbeving met een kracht 6 is dus 10 keer zwaarder dan een beving met kracht 5, enzovoorts. 

Indeling op de Schaal van Richter
1: er is niets van voelbaar, alleen een apparaat kan een trilling meten
2: nauwelijks voelbaar, kleine voorwerpen kunnen trillen
3: je voelt een trilling alsof er een vrachtwagen langsrijdt
4: duidelijk voelbaar, servies rammelt, er komen scheuren in gebouwen
5: ramen breken, drinken klotst over de rand van het glas, mensen rennen naar buiten
6: angstaanjagend, tot 150 km verderop voelbaar
7: je kunt moeilijk blijven staan, gebouwen storten in, er ontstaan scheuren in de weg, gas- en waterleidingen in de grond breken, spoorrails verbuigen
8: grote verwoesting, aan de kust tot 40 meter hoge vloedgolven mogelijk
9: totale verwoesting van een gebied over duizenden kilometers, rotsen splijten

× ← →