Op avontuur met een reddingsboot

Vier Zeeuwse Kitslezers stappen uit de auto op het eiland Neeltje Jans in de Oosterschelde. Aan de kade wacht de reddingsboot Koopmansdank op hen. De zeven bemanningsleden van de boot gaan vandaag oefenen op zee in het redden van mensen - en de kinderen mogen mee!

Reuze spannend natuurlijk. Maar eerst worden Anneco Jansen (11) uit Kruiningen, Joan Eerland (12) uit Scherpenisse en de zusjes Louisa (11) en Lizzy (9) Verhage uit Scherpenisse in het boothuis ontvangen. Bart Jan is daar ook. Hij is een van de zeven redders. Hij doet het reddingswerk naast zijn gewone baan. Bart Jan vraagt er dus geen geld voor, hij is een vrijwilliger.

Hij vertelt de kinderen een verhaal over de lange geschiedenis van de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM). Die organisatie is de eigenaar van de reddingboot Koopmansdank. De KNRM heeft in heel Nederland meer dan 60 reddingboten die meer dan 2000 keer per jaar uitrukken.

Dan is het tijd om aan boord te gaan. Eerst moeten de kinderen een zwemvest aan. De zon staat al wat lager, het waait gelukkig niet hard. De motoren van de boot slaan aan en beginnen hard te ronken.

1000 Zeeuwse trekpaarden

De boot komt in beweging en vaart eerst langzaam, maar het gaat al spoedig steeds sneller. Louisa, Lizzy, Anneco en Joan vinden het supervet. Ze houden zich stevig vast aan de reling. Achter het schip bruist en schuimt het woeste water. Wat kan die boot hard! Maar er zitten dan ook 2 dieselmotoren in die elk net zo sterk zijn als 1000 Zeeuwse trekpaarden bij elkaar…

Het is tijd voor de eerste oefening. De zeven bemanningsleden van de KNRM doen net of er iets ergs aan de hand is. Ze hebben rook gemaakt in de voorpiek van de boot, dat is de ruimte met de brandstoftanks van de motoren. Het lijkt wel of het schip echt in brand staat…. Een van de bemanningsleden ligt languit op het dek. Hij heeft zogenaamd rook ingeademd en hij is bewusteloos… Zijn kameraden helpen hem snel en zetten hem een zuurstofmasker op. Hij is gered!

Mannen te water!

Maar dan komt het spannendste moment van de vaartocht. De Koopmansdank moet twee mensen gaan redden die in het water liggen. De redders Ramon en Leon spelen de rol van drenkeling. Dus springen ze pardoes allebei het water van de Noordzee in. Gelukkig blijven ze drijven in hun speciale beschermingspakken. Die pakken zijn ook waterdicht, dus ze worden niet nat.

Er zit een lampje op de pakken dat je aan en uit kunt zetten. Daar liggen de mannen in de koude golven terwijl hun lampje knippert. De temperatuur van het water is 16,4 graden Celsius. Normaal kun je in die temperatuur in zeewater maar een half uur blijven leven.

Op de reddingboot zit een drenkelingenklep. Als die klep open gaat kan iemand die in het water is gevallen makkelijk aan boord van de reddingboot klauteren. Maar eerst wordt er een reddingslijn naar Ramon en Leon geworpen. Nu hoeven ze niet meer bang te zijn dat ze afdrijven. Als de boot stil ligt, klimmen ze terug aan boord. Hun lampjes kunnen weer uit. De redding is geslaagd.

De zon is al onder gegaan. Waar die eerst nog scheen aan de horizon, is nu alleen een felroze streep te zien.

Naar de stormvloedkering

Weer gaat de boot superhard varen. Het lijkt wel een speedboot. En opnieuw genieten de kinderen met volle teugen van de snelheid waarmee hij over de golven scheert. De boot is nu vlakbij de stormvloedkering, de dam met schuiven die in de Oosterschelde is gebouwd om Zeeland bij zware storm te beschermen tegen overstromingen. Je kunt de indrukwekkende dam bijna aanraken, zo dichtbij is hij.

De schuiven staan omhoog en het water stroomt onder de schuiven door de Oosterschelde uit en de Noordzee in. Het is afgaand tij. Het wit schuimende water kolkt en stroomt superrap. Redder Leon vertelt dat ooit een vissersbootje door de kracht van het water tegen de dam werd gesmakt. Toen was het hoog water. Het scheepje was niet sterk genoeg om tegen de stroming in van de dam weg te varen.

Het is al helemaal donker als de reddingboot terugkeert naar het boothuis. De vier kinderen mogen helpen bij het aanleggen. Dan zegt schipper Rien, dat ze ook nog even in de stuurhut mogen kijken. Nou, dat willen ze maar al te graag. De stuurhut zit vol spannende apparatuur. Op een computerscherm voor het stuur kunnen de kinderen precies zien waar de Koopmansdank ligt in de Oosterschelde. Schipper Rien wijst naar het scherm en hij vertelt waar de diepe en de ondiepe plekken in de Oosterschelde zijn. Hij zegt dat op sommige plaatsen het water wel 50 meter diep is. Dan begint er een stipje op het scherm te bewegen. Dat stipje is in het echt een schip, dat vlakbij de Koopmansdank ligt en dat nu nét wegvaart…

Napraten

Tijd om van boord te gaan. De zwemvesten kunnen uit en in het boothuis gaan ook de jassen uit. De kids krijgen frisdrank en ze mogen aan de grote tafel zitten waaraan ook de bemanningsleden zitten. Die gaan nu napraten over de oefening. Is alles naar wens verlopen? Ze noteren op een formulier hoe ze het de volgende keer nóg beter kunnen doen.

De mannen zijn heel serieus, maar er worden ook grapjes gemaakt. Redders zijn gedreven mensen. Ze willen hun werk zo goed mogelijk doen zodat ze zo vaak mogelijk mensen kunnen redden die op het water in levensgevaar zijn.

De kinderen luisteren stilletjes. Maar ze vinden het allemaal reuze interessant. Alles wat er op en om het water gebeurt is boeiend en spannend, vinden ze. Louisa en Lizzy vertellen dat hun oom kapitein is op een zeeschip en soms wel drie maanden lang van huis is. De oom en tante van Anneco wonen op een woonboot in Zwijndrecht. Joan vertelt dat er in de buurt van zijn dorp elke dag een veerboot naar Wemeldinge en Yerseke, en weer terug, vaart.

De bemanningsleden van de Koopmansdank vonden het heel fijn om aan de kinderen te laten zien welk nuttig werk zij in hun vrije tijd doen. De KNRM krijgt geen geld van de regering om mensen te kunnen redden. Bijna alle redders zijn vrijwilligers. Daarom zijn de mannen altijd heel blij als rijke mensen besluiten om geld te schenken aan de KNRM. Want dat gebeurt wel eens. ”We hebben een keer zoveel geld van zo’n rijk iemand gekregen dat we van dat bedrag een hele nieuwe boot konden kopen”, zegt een van de mannen glunderend.

200 jaar

De KNRM bestaat al bijna 200 jaar. Zó lang al zijn mensen in Nederland bereid om alles te doen wat ze kunnen om mensen in nood in veiligheid te brengen. Het reddingsstation op Neeltje Jans deed dat in de afgelopen zomer wel 71 keer.

Vaak moesten ze bootjes helpen die door motorpech op het water ronddobberden of die waren vastgelopen op een zandbank. Soms komt de KNRM te laat en dan zijn mensen al verdronken. Dat is heel verdrietig. “Maar we vinden dit werk toch heel leuk”, zegt een van de bemanningsleden in het boothuis.“We doen mooi en nuttig werk. Het is leuk om te varen met zo’n geweldige boot. Wisten jullie dat die bijna 2 miljoen euro heeft gekost? En het is natuurlijk héél belangrijk om mensen te redden. Dat is het nut van ons werk.”

Tijd om afscheid te nemen. Anneco, Joan, Louisa en Lizzy hadden nu eigenlijk al op bed moeten liggen. Maar dit avontuur op die stoere boot in de Noordzee hadden ze niet willen missen.

Trouwens: hoe vonden ze deze avond?

Louisa, Lizzy, Anneco en Joan waren onder de indruk van de vaartocht met de Koopmansdank. Vooral van de snelheid van de reddingboot stonden ze wel even te kijken. Anneco en Joan vonden dat ‘turbovaren’ zelfs het allerleukste aan de trip, vertellen ze. Bij Louisa en Lizzy staat vooral de actie waarbij twee mannen uit het water werden gered in hun geheugen gegrift.

Anneco vond het ook supergaaf dat de boot zo dicht bij de stormvloedkering kwam. “Misschien vond ik dat wel even spannend als het snelle varen.”

Zouden de vier scholieren later zélf vrijwilliger willen zijn bij de KNRM? Louisa denkt al haar tijd nodig te hebben voor de zorg aan pas geboren baby’s en jonge mama’s, ze wil namelijk kraamverzorgster worden, zegt ze. De jongste van het stel, Louisa’s negenjarige zusje Lizzy, wil als ze groot is graag iets betekenen voor de dieren. “Ik zou later dierenarts willen worden.”

× ← →