Aangevallen door een haai!

De angst voor een aanval is ,,zwaar overdreven”, zeggen haaienkenners. Toch wordt er gemiddeld wel meer dan honderd keer per jaar ergens op de wereld iemand door een haai gepakt.

Ze smullen van een visje; in een mens hebben ze meestal geen zin. Haaien zijn minder gevaarlijk dan je waarschijnlijk denkt, dat heb je op de vorige pagina al kunnen zien. Áls een haai al iemand doodt, komt dat vaak doordat het dier zich bedreigd voelt of doordat hij de mens per ongeluk voor een zeehond aanziet.
Maar ja, als jij juist die ‘zeehond’ bent, heb je er natuurlijk weinig aan dat de haai het niet verkeerd bedoelt. En: je zult maar net één van die vier jongens tegenkomen die het wél op mensen voorzien hebben…

Uitkijken!
Echt uitkijken moet je voor: de tijgerhaai; de oceanische witpunthaai; de stierhaai en de witte haai, die ook wel mensenhaai wordt genoemd. Dit viertal heeft bijna 70 procent van alle aanvallen op zijn geweten. Hoe we dat weten? Het aantal haaienaanvallen wordt netjes bijgehouden door (onder andere) een organisatie die ISAF heet. (Al kun je je natuurlijk wel afvragen of alle aanvallen in de hele wereld altijd gemeld worden.)
Kom je een van deze vier jagers ooit tegen, dan hoef je trouwens niet bang te zijn dat meteen al je kansen verkeken zijn. Want weet je hoe een haai meestal te werk gaat? Hij doet een korte, snelle aanval en zwemt dan een eindje weg om vanaf een afstandje te kijken of de prooi inderdaad gewond is. Pas als de vangst uitgeput of stervende is, gaat de haai terug om aan zijn maaltijd te beginnen. Best slim eigenlijk, op deze manier raakt hij zelf zelden gewond door tegenstribbelende, terugvechtende prooien.
Deze aanpak geeft menselijke zwemmers soms nog de kans om zo snel mogelijk het water uit te gaan. Nadeel voor ons mensen zou kunnen zijn dat wij –al zwemmend– in de ogen van een haai weleens veel kunnen lijken op een spartelend, stervend dier. Als de haai er inderdaad zo tegenaan kijkt (wetenschappers denken dat, maar weten het niet zeker) begint hij dus meteen te eten.

Nooit in Nederland
De meeste aanvallen zijn gelukkig niet levensgevaarlijk. Kijk je naar de cijfers van ISAF in 2008, dan zie je dat er 59 aanvallen gemeld werden, waarvan er vier dodelijk waren. Uit 2011 zijn er 118 aanvallen bekend, waarvan in 17 gevallen het slachtoffer stierf.
Een nog grotere geruststelling: in Nederland is nooit iemand door een haai aangevallen. Wel in deze Europese landen trouwens: Griekenland, Italië, Kroatië, Malta, Spanje en het Verenigd Koninkrijk

Niet doen!
Ben je aan zee in een van deze landen of bijvoorbeeld in Amerika, hoe voorkom je dan problemen? 1. Niet in de schemering of nacht zwemmen, want dan is het etenstijd voor haaien; 2. Niet in donker water of bij zandbanken zwemmen, daar zitten ze graag; 3. Geen felgekleurde zwemkleding of glimmende sieraden dragen, die trekken haaien aan; 4. Niet in het water gaan als je een wondje hebt: haaien komen op bloed af; 5. Dus ook niet zwemmen in de buurt van vissersboten die vis overboord gooien die ze niet gebruiken kunnen; 6. Niet spetteren.

Leuk weetje 
Juist de allergrootste soorten schijnen totaal ongevaarlijk voor mensen te zijn. Grote haaien zijn de baas in hun eigen onderwaterwereld. Daardoor zijn ze zelden of nooit bang voor wat er allemaal om hen heen zwemt. Wel zijn ze lekker nieuwsgierig. En wat moet een haai doen als hij weten wil waarmee hij te maken heeft? Handen en voeten heeft het dier niet. Dus komt hij een vreemd ding tegen, dan zet hij zijn tanden er maar even in. Na deze “onderzoekende beet” weet de haai meestal genoeg en zwemt hij weer weg. Vooral surfers krijgen hier nogal eens mee te maken. De haai die hen tegenkomt, neemt een hap en gaat teleurgesteld verder. ,,Helaas, geen zeehond vandaag.” Ondertussen kan deze beet natuurlijk best gevaarlijk zijn!