De geschiedenis van de beugel
Beugels waren eeuwenlang onbekend. Stonden je tanden scheef,
dan bleven ze scheef staan. Wat veel vervelender was: van gaatjes in het gebit wisten de mensen ook weing af. Dat werd dus pijn lijden!
Nog steeds zijn er kinderen die niet echt graag naar de tandarts gaan. Maar vergeleken bij vroeger is zo’n bezoek nu meestal een aardig uitstapje. De tandarts verzorgt je gebit en geeft je tips om gaatjes te voorkomen. Ontstaat er per ongeluk toch eentje, dan ontdekt hij dat al vroeg, zodat je er geen last van krijgt. En staan je tanden niet keurig op een rij? Dan krijg je dankzij de beugel alsnog een prachtgebit!
BACTERIËN
Eeuwenlang was de oorzaak van gaatjes en kiespijn niet eens precies duidelijk. Pas in 1683 ontdekte de uitvinder Antoni van Leeuwenhoek met z’n zelfgemaakte microscoop bacteriën in de tandplaque in zijn eigen mond. Hij zal wel even geschrokken zijn…Ondertussen duurde het toch nog tot 1780 voordat er een echte tandenborstel werd ontworpen, ongeveer zoals wij die nu kennen.
GRIJS GOEDJE
Een historisch moment volgde toen –in 1830– amalgaam werd uitgevonden. Dat is een grijs goedje van kwik en metalen, dat prima blijft zitten als je het in een holle kies stopt.
Maar helaas… dit kwik –of in elk geval de kwikdamp die vrijkomt bij het vullen van een tand of kies– is ongezond. Dus werd iets anders gezocht. Tegenwoordig zijn vullingen ook niet meer grijs, maar wit.
TANDPASTA
Tubes bestonden al voordat we tandpasta kregen. Die tubes kwamen er rond 1840, terwijl de tandpasta rond 1850 is uitgevonden. Waarmee ze poetsten toen dit alles nog niet bestond? Met zout of zand, bijvoorbeeld. Met houtskool of met een mengsel van as, eierschalen en gemalen botjes!
En dan moeten we het nog even over de verdoving hebben. Die kon in het verleden bestaan uit… eh…níets! IEIEIEK!!! Of uit stoffen die we nu als drugs beschouwen, zoals ether, lachgas en cocaïne.
BEUGEL
Waarschijnlijk heeft het tot in de 18e eeuw geduurd voordat er beugels gebruikt werden om tanden netjes recht te zetten. De eerste beschrijving daarvan stamt in elk geval uit 1728. En de beugel die met slotjes op de tanden vastzit, is zelfs nog een kleine 200 jaar jonger. Pas in 1911 kwam een Amerikaan op dit idee.
Geplaatst op dinsdag 25 augustus 2020 | Jeannette Wilbrink-Donkersteeg BEELD Pixabay