De vader van Jan was dominee en verzetsleider

Je bent negen jaar, het is oorlog en vanuit het schoolraam zie je dat er een auto voor de deur van je huis staat om je vader op te pakken. Dat kun je je eigenlijk niet voorstellen.

Toch maakte Jan Slomp het mee. Jan is nu 87 jaar en hij is lange tijd dominee geweest, net als zijn vader Frits Slomp. Jan was zeven jaar toen de oorlog begon. Hij woonde naast de kerk waar zijn vader preekte. Daarnaast stond de school. Vader, die fel tegen de Duitse bezetters was, zei op de preekstoel dat mensen zich moesten verzetten. Op een maandagochtend stopte er een Duitse overvalwagen voor het huis, terwijl Jan op school zat. „Ik wist dat ze mijn vader kwamen ophalen. Thuis hadden we het er vaak over dat hij misschien zou worden opgepakt.” Vader Frits had echter net een telefoontje gekregen van iemand die de overvalwagen had zien rijden. „Mijn vader vluchtte de kerktoren in en trok de losse trap weg. De Duitsers hebben mijn vader niet gevonden. Toen ze weg waren, is hij weer naar beneden gekomen en is hij op de fiets gevlucht. Hij ging onderduiken.”
Terwijl hij op een boerderij zat ondergedoken, preekte hij voor mensen die ook door de Duitsers werden gezocht. Een vrouw, Helena Kuipers-Rietberg, haalde de dominee over om de leider te worden van de mensen die onderduikers hielpen.
In 1943 is de foto gemaakt die je op deze pagina ziet. Links staat Jan, daarnaast zijn ouders en rechts zijn zus Janke. De foto werd gemaakt omdat vader bang was dat hij zou worden opgepakt en doodgeschoten. Ze wilden nog een mooie gezinsfoto hebben. Gelukkig overleefden ze allemaal de oorlog.
In 1944 werd zijn vader opgepakt en daarna weer bevrijd. Jan moest toen onderduiken, net als zijn moeder en zijn zus. Allemaal zaten ze op een andere plaats. Korte tijd zat Jan samen met zijn vader op hetzelfde onderduikadres. In die tijd nam zijn vader hem mee naar Nieuwlande, waar veel verzetsmensen woonden. Juist in die dagen hadden de Duitsers daar twee jonge onderduikers doodgeschoten. „Ik weet nog dat de vader van een van de jongens het vertelde. Ik zat te trillen op mijn stoel toen ik het hoorde.” In Nieuwlande zat ook Janke, de zus van Jan, ondergedoken. Jan mocht niet naar zijn zus. Dat was te gevaarlijk.
In de tijd dat hij onderdook, kon Jan een paar maanden naar school. „Maar ik mocht geen vriendjes maken en ik kon niets over thuis vertellen.”
Op het laatst van de oorlog haalde Jan nog een streek uit. Hij zag hoe Duitse soldaten op de terugtocht naar hun eigen land waren. „Ik ben naar hen toegelopen en ik heb een bajonet gepikt, zo’n mes dat op het geweer zit. De man bij wie ik was ondergedoken, was woest, want dit was heel gevaarlijk.”
Is Jan trots op zijn vader? Een beetje wel. „Maar hij was geen held. Het was ook gewoon een man die fouten maakte. En zonder andere verzetsmensen kon hij dit werk niet doen.”

Frits de Zwerver

Ds. Frits Slomp (1898-1978) noemde zichzelf Frits de Zwerver. Hij woonde in Heemse, vlak bij de Duitse grens. Al voor de oorlog begreep hij dat het in Duitsland niet goed ging en dat er Joden werden vervolgd.
Tijdens de oorlog zei ds. Slomp vanaf de preekstoel dat de mensen niet naar de Duitsers moesten luisteren. De Duitsers wilden hem pakken, maar ds. Slomp vluchtte. Hij zwierf door het hele land om in andere dorpen en steden tijdens kerkdiensten te zeggen dat mensen zich moesten verzetten. In 1943 richtte hij een verzetsgroep op die in het hele land onderduikers hielp. In 1944 werd hij gepakt, maar na elf dagen bevrijdden vrienden hem uit de gevangenis. In Heemse staat een standbeeld van hem.