Ballonnen zijn feestelijk

Ballonnen maken een verjaardag extra feestelijk. Maar volgens ballonkunstenaar Patrick van de Ven kunnen ballonnen ook heel serieus zijn. Hij leert Rosaly Roelofs
en Mathilde van Schaar (11) hoe je een ballonfiguur maakt.

Patrick heeft een grote koffer mee, een zak vol ballonkunstwerken, heel veel kleine ballonpompen en één heel grote pomp. Als ballonnenman Patrick zijn koffer openritst kijken Rosaly en Mathilde vol verwondering toe. ,,Wow!’’ Ze kijken alsof ze in de snoepwinkel zijn. De koffer zit vol met honderden ballonnen, in alle kleuren van de regenboog.

In wijkcentrum De Stolp in Apeldoorn geeft Patrick een inkijkje in zijn beroep als ballonkunstenaar. Want hoe word je dat nu eigenlijk?

Vouwen en ronddraaien
„Er is geen opleiding om ballonnenman te worden”, vertelt Patrick. „Ik begon als jonge jongen door op straat dingen uit te beelden. In 2002 maakte ik mijn eerste ballondier.” Rosaly en Mathilde luisteren aandachtig. „Maar hoe weet je dan hoe je een ballondier moet maken?” Patrick legt het uit. „Op internet vond ik een uitleg over de basistechnieken. Dus hoe je de ballonnen kunt vouwen en ronddraaien om er een figuur van te maken. Het is vergelijkbaar met leren tekenen. Eerst heb je het materiaal nodig, zoals stiften en papier. Dan ga je het gewoon een beetje proberen. En als je dan een hond kunt maken, vraag je je af of je ook een wolf of een vos kunt maken. Ik heb het geleerd door heel bewust te kijken naar hoe dieren en andere dingen eruitzien. Het helpt dus erg als je creatief bent en ruimtelijk kunt denken, om zo te bedenken hoe je met ballonnen iets na kunt maken. Maar je kunt ook recepten van andere ballonmensen volgen.”

Rosaly zit naast de koffer vol ballonnen en blijft er maar naar kijken. „Zal ik eens wat van de ballonnen laten zien?” vraagt Patrick. Dat vinden de vriendinnen een goed idee. „Kijk, ik heb van de kleur geel alle vormen meegenomen.” Een voor een legt Patrick wel zo’n tien verschillende gele ballonnen op tafel. De meeste ballonnen zijn lang en recht, van dik tot dun. Maar hij heeft ook de gewone ronde ballon, een hartjesballon, een ballon met een soort staartje eraan en ballonnen met een patroon erop.

Ballonnen in het ziekenhuis
„Kunt u alles maken?” vragen de twee vriendinnen zich af. „Zolang ik goed weet hoe iets eruitziet, kan ik het maken. Van sommige dingen kun je moeilijk een plaatje maken in je hoofd. En soms zijn dingen te technisch. Bijvoorbeeld een vrachtwagen is moeilijk om te maken. Als ik zo’n opdracht krijg van iemand ga ik plaatjes zoeken van vrachtwagens en een schets maken. Dan probeer ik het te maken. Maar soms sta ik op een markt of ben ik bij een feestje. Dan gaat dat niet zomaar. Dan maak ik iets wat een beetje in dezelfde groep valt en wat makkelijker te maken is. Bijvoorbeeld een motor.”

Ook al horen ballonnen vooral bij feest, voor Patrick is zijn beroep soms ook heel serieus. „Als ballonkunstenaar kom je op allerlei plekken. Heel soms ben ik bijvoorbeeld op de kinderafdeling van een ziekenhuis. En in een ziekenhuis liggen is natuurlijk nooit leuk. Ik vind het dan heel fijn dat ik met ballonnen iets kan maken waardoor degene die in het bed ligt heel even vergeet dat hij of zij in het ziekenhuis ligt. Ballonnen zijn eigenlijk alleen maar het gereedschap. Het gaat erom dat ik mensen blij kan maken en aandacht voor ze heb. Misschien zou je het niet denken, maar ik ben eigenlijk heel verlegen. Door de ballonnen kan ik veel makkelijker contact maken met mensen.” Rosaly en Mathilde knikken begrijpend. „Wat is het mooiste dat u ooit voor iemand gemaakt hebt?” Patrick denkt even na. „Ik heb heel bijzondere dingen gemaakt. Samen met andere ballonmensen heb ik bijvoorbeeld Napoleon op een paard nagemaakt met ballonnen. Het was 25 meter hoog. Maar wat ik vooral bijzonder vond is dat ik een keer een hondje maakte voor een mevrouw in een verzorgingshuis. Ze had me verteld hoe het hondje eruitzag dat ze vroeger had. Ik heb geprobeerd dat na te maken en toen hij af was, moest ze er een beetje van huilen.”

Rubberboom
Na al het gepraat is het tijd om aan de slag te gaan met de ballonnen. Patrick: „Je hebt natuurlijk goede ballonnen nodig. Ballonnen zijn trouwens niet van plastic. Ze worden gemaakt van latex, dat komt van de rubberboom. Ballonnen kun je op een composthoop gooien. In anderhalf jaar worden ze helemaal afgebroken door de natuur.” Naast goede ballonnen heb je ook een pompje nodig en stiften. „In de inkt van de stiften mag geen alcohol zitten. Daar gaat de ballon van kapot.”

Voor ze beginnen heeft Rosaly nog even een vraag. „Maakt het uit of je lange nagels hebt?”
Korte nagels zijn handiger, volgens Patrick. „Maar zolang ze glad zijn, is het goed. Als er haakjes aan zitten, kan het de ballon kapotmaken.”
Patrick zet een ballon op de grote pomp en pompt hem in één keer vol. Rosaly deinst een beetje terug als de ballon ineens haar kant op komt. Patrick draait er vingervlug een knoopje in. Als Rosaly en Mathilde allebei een lange ballon vasthebben, kunnen ze beginnen. „We beginnen aan de kant van het knoopje”, vertelt Patrick. „Ik heb de ballon niet helemaal volgepompt, zodat we de lucht een beetje kunnen verdelen. We gaan eerst een hond maken.”

Teckel of giraffe
Rosaly en Mathilde beginnen met de ballon een beetje soepel te maken door erin te knijpen. „Nu gaan we het bovenste stukje van de ballon dubbelvouwen en vervolgens knijpen we er halverwege in.” De meiden giechelen een beetje, want ze zijn bang dat hij knapt. Ze knijpen halverwege en draaien het bovenste stukje dan vijf keer rond. „Dit wordt zeker de snuit”, ziet Mathilde al. Ook aan de andere kant maken ze nog twee keer zo’n bubbeltje. Patrick: ,,Als je hem helemaal aan het einde maakt wordt het een teckel, of als je hem andersom houdt een giraffe. Als je wat meer in het midden zit, lijkt het meer op een gewone hond en als je vlak achter de eerste bubbel verder gaat, wordt het meer een eekhoorn met een lange staart.” In een handomdraai laat hij de mogelijkheden zien. Mathilde gaat voor een gewone hond en Rosaly vormt haar ballon tot een eekhoorn.

Nu ze een beetje gewend zijn aan het knijpen en draaien krijgen ze de smaak te pakken. „Mogen we nog een kleur ballon uitkiezen?” Van Patrick mogen ze alles proberen. Ze kiezen allebei een mooie kleur uit en oefenen met de ballonnen.

Knalgeel
Patss!! Daar knapte de ballon van Rosaly. „Dat gebeurt mij ook nog steeds”, zegt Patrick. „Als het dan een gele ballon is, noem ik het altijd knalgeel.” Rosaly en Mathilde lachen. „Mogen we misschien nog een hartje maken?” Patrick denkt even na. „Dat heb ik eigenlijk nog nooit aan iemand geleerd, maar ik denk dat het jullie wel lukt. Een hartje lijkt misschien makkelijk, maar het is best lastig.” Hij knoopt twee lange ballonnen in een rondje voor de vriendinnen. „Nu zoeken we het midden op en laten we de ballon daar schrikken. Dat betekent dat je knijpt en draait, maar dan weer loslaat.’’ Patrick doet het voor.

Tortelduifjes
Het midden van het hartje begint vorm te krijgen. „Nu gaan we de zijkant langs het midden op heen en weer bewegen. Ja, zo ja. En dan aan de andere kant ook.” Langzaam beginnen de ballonnen op hartjes te lijken. „Als ik dit voor mensen maak, doe ik er vaak nog twee tortelduifjes in”, zegt Patrick. „Ooh, mogen wij dat ook maken?” Rosaly en Mathilde hebben zo veel plezier in het knutselen met de ballonnen dat ze niet van ophouden weten. „Jazeker! Als jullie een hartje kunnen maken, lukt jullie de tortelduifjes ook.” Patrick vindt het leuk dat de meiden zo leergierig zijn en legt ze alles rustig uit. Rosaly en Mathilde lijken al echte ballonkunstenaars. „Ik voel me ook echt een kunstenaar”, zegt Rosaly. Allebei kijken ze tevreden naar het eindresultaat. „Dit is echt leuk om aan iemand te geven!”

Als ze van Patrick ook nog allebei een bijzonder ballonnenkunstwerk krijgen, stralen ze helemaal. Mathilde krijgt een prachtige koolmees en Rosaly mag een eekhoorn mee naar huis nemen. Nadat ze nog even poseren met alle kunstwerken bedanken de meiden Patrick voor de fantastische middag. En dan gaan ze snel naar huis om alles te laten zien.

Hoe maak je een ballonhond?
Blaas een langwerpige ballon op, maar blaas hem niet helemaal vol. Leg er een knoopje in.
Knijp eerst een paar keer in de ballon om hem soepel te maken en begin dan aan de kant waar de knoop zit.
Vouw het bovenste stukje (ongeveer zo groot als een hand) van de ballon dubbel. Houd dit met één hand vast en knijp dan in het midden van het dubbelgevouwen stuk. Draai het bovenste deel nu vijf keer rond. Je hebt nu de snuit en de oren van de hond. Maak een stukje verderop nog zo’n bubbel.
Vouw de ballon weer dubbel, knijp halverwege en draai vijf keer. Zorg dat het dubbelgevouwen stuk naar onderen wijst.
Sla nu een langer stuk over (dit rechte stuk wordt de rug van de hond) en maak nog een bubbel voor de achterpoten. Je draait weer vijf keer om de bubbel vast te maken. Met een permanente marker kun je ogen of een snoet op de ballon tekenen.
Zorg dat je stevige ballonnen hebt en stiften waar geen alcohol in verwerkt is.

× ← →