Paddenstoelen zoeken in het bos

Het is herfst. Zwammen schieten als paddenstoelen uit de grond. En je hebt ze in vele soorten en maten, met soms moeilijke namen: boleten, bovisten, amanieten en russula’s. 

Tijdens een paddenstoelentocht merk je pas hóéveel padden­stoelen je in een bos kunt vinden. Onvoorstelbaar!

Gids Jannie gaat voorop. De natuurwandeling begint op de Grebbeberg in Rhenen. De groep is nog geen 100 meter op weg of de eerste padden­stoelen dienen zich al aan. Ze zijn heel klein. Op een dode boomstronk groeien minstens twintig gele zwammetjes: zwavelkopjes heten ze. „Het zijn echte opruimers.” Zulke paddenstoelen zorgen ervoor dat dood hout verteert.

Naast de stomp van een afgezaagde beukenstam groeit een forse reuzenzwam. Een paar pissebedden schieten weg onder wat loshangend schors. „De stronk wordt opgegeten”, wijst Jannie naar een hoopje houtstof. Als ze op de stam tikt, breekt er een stuk schors af. Honderden pissebedden krioelen door elkaar.

Boven een bedje van herfstbladeren steekt een wit knolletje uit. Het lijkt een sappige champignon. Maar dat is slechts schone schijn. Lekker is deze paddenstoel niet. De groene knolamaniet is zelfs giftig. Jannie: „Door het eten van deze soort zijn er mensen overleden.” Vlak naast de witte zwam staat een paarse paddenstoel: wel eetbaar. De rodekoolzwam.

Even verderop lijkt het net of iemand een bak met aardappels heeft laten vallen: aardappel­bovisten. „Als je erop stapt, stuiven er giftige sporen, een soort zaadjes, uit”, legt Jannie uit.

Hoewel ze padden­stoelen goed kan herkennen, plukt de gids ze nooit in de natuur. Jannies wijze raad: „Eet geen wilde paddenstoelen. Als je een verkeerde soort plukt, kun je erg ziek worden. Laat ze daarom gewoon staan. Daarmee blijft de natuur ook nog eens onbeschadigd. En als je toch paddenstoelen wilt eten? Ga dan maar naar de winkel.”

De biefstukzwam is helemaal bijzonder. Het lijkt net of er een flinke homp vlees tegen een boom is aangeplakt. „Kijk, hier nog een biefstukzwam. Een jong exemplaar. Wat beweegt daar?” „Een kikker?” „Nee, een pad!” Dat is maf! Een pad die zich vlak naast een paddenstoel verschuilt.

„Daar is-ie”, roept een meisje blij. De tocht zit er al bijna op en de mooie vliegenzwam liet lang op zich wachten. Met hun spiegeltjes verdringen een paar kinderen zich rond de paddenstoel. De rode hoed met witte stippen steekt fel af tegen de donkere bosgrond.

Het lijstje met paddenstoelen die Jannie laat zien, wordt steeds langer. De tonderzwam, het elfenbankje, de stinkzwam en de zeldzame goudhoed staan er ook al op. De kinderen gaan uiteindelijk naar huis met een heuse badge, die ze op hun jas mogen spelden. ”Padden­stoelexpert”, prijkt er met grote, groene letters op.

Hoe groeit een paddenstoel?

1. Een volgroeide paddenstoel laat sporen vallen.

2. De sporen komen op de grond terecht.

3. Uit een spore groeit een schimmeldraad.

4. De schimmeldraad wordt groter en heet nu zwamvlok.

5. De zwamvlok wordt groter.

6. Uit de zwamvlok groeien paddenstoelen

7. De paddenstoelen worden groter.

8. De hoed van de paddenstoel gaat open.