Leuke weetjes over Prinsjesdag

-Vroeger (ongeveer 300 jaar geleden) was Prinsjesdag de dag waarop de verjaardag van stadhouder prins Willem V gevierd werd, op 8 maart. Sinds 1930 noemen we de derde dinsdag van september Prinsjesdag. 

-Geen gouden koets dit jaar op Prinsjesdag. De koets moest gerestaureerd worden. En daar doen restaurateurs wel drie of vier jaar over. Dus rijden koning Willem-Alexander en koningin Máxima de komende jaren op Prinsjesdag in de glazen koets. 

-De gouden koets is niet echt van goud, maar van hout. Daarover zit een laag bladgoud.

-De Troonrede wordt geschreven door de ministers van alle ministeries: iedereen zorgt voor een stukje over zijn eigen vakgebied. De premier maakt er vervolgens één verhaal van.

-Koningin Beatrix zou in 2004 gezegd hebben dat ze de Troonrede saai vond.

-Willem-Alexander, die toen kroonprins was, heeft gegrapt dat hij als koning later cd’s zou uitdelen van de Troonrede, zodat hij die niet meer voor hoefde te lezen.

-Het koffertje met de begroting is sinds 1947 traditie. De Engelsen presenteren hun begroting ook in een koffertje. Wij hebben dat nageaapt.

-De paarden voor een van de koetsen zijn, ondanks hun training, al eens een keer op hol geslagen. Dat was in 1963. De koets kwam tegen een boom tot stilstand, met de prinsessen Beatrix, Irene en Margriet erin. Niemand raakte gewond. De prinsessen reden verder met hun ouders in de gouden koets.

-Koningin Wilhelmina heeft in 1911 de Troonrede niet voorgelezen. Ze vond dat de voorzitter van de Tweede Kamer moest aftreden. Dat deed hij echter niet.

-Op Prinsjesdag dragen de vrouwen die uitgenodigd zijn in de Ridderzaal de prachtigste hoeden. Daar is Tweede Kamerlid Terpstra in 1977 mee begonnen. Ze wilde daarmee haar respect voor de koningin laten zien en bovendien was ze het gewend om bij speciale gelegenheden hoeden te dragen. Steeds meer vrouwen gingen meedoen. Nu draagt bijna elke vrouw in de Ridderzaal een hoed.

Het is weer bijna zover. Dinsdag is het Prinsjesdag! Dat betekent: paarden, hoeden, en niet te vergeten: de Troonrede. Thijs en Emma van de Graaf Jan van Nassauschool in Gouda hebben er zin in.
Wil je meer weten over Prinsjesdag? Dinsdag staat er op kits.nl/prinsjesdag een artikel met daarin de troonrede voor kinderen. Ook kun je daar foto’s vinden van de koning en de koningin, de hoeden en de rijtour.
Heb je er zin in? „Ja. Het lijkt me leuk om de koning en de koningin te zien. Ik ga naar hen zwaaien. Ook de optocht lijkt me mooi, met alle paarden en uniformen.”Waarom gaan jullie naar Den Haag? „Elk jaar mogen de groepen 8 naar Prinsjesdag toe. Dat doet de school al heel lang. Wij krijgen dan eigenlijk een dagje vrij, terwijl de andere kinderen gewoon naar school gaan. We vertrekken om halftien met de trein en komen dan pas aan het eind van de middag weer terug.”Heb je het op school over Prinsjesdag gehad? „We hebben op school de Prinsjesbode gehad. Over de ministers en staatssecretarissen. Ik weet nu wat de Troonrede en de Staten-Generaal zijn. En we moesten allerlei opdrachten maken.” 
Wat weet je van Prinsjesdag? „Dat er dit jaar geen gouden koets is. En dat in de Troonrede de plannen voor aankomend jaar staan. En dat in de Ridderzaal alle ministers en leden van de Eerste en Tweede Kamer zitten.”Wat lijkt jou het leukst? „Dat we de koning en de koningin gaan zien, natuurlijk. En de glazen koets. Of ik fan ben van het Koninklijk Huis? Ik heb er mijn spreekbeurt over gehouden. Maar ik heb geen favoriet persoon: ik wil de hele koninklijke familie graag zien. Ook vind ik het leuk om alle mooie en aparte hoeden te bekijken.”Vind je de Troonrede moeilijk? „De meester leest woensdag waarschijnlijk de verkorte versie voor. Maar ik vind ’m eigenlijk wel saai.”
Een heel feestelijke hoed van Kamerlid Uitslag in 2010. beeld RD, Anton Dommerholt
Thijs Hoogendoorn. beeld Graaf Jan van Nassauschool
Emma van der Starre. beeld Graaf Jan van Nassauschool
Glazen koets. beeld RD
Koning Willem-Alexander leest de Troonrede voor. beeld ANP, Lex van Lieshout
Gouden koets. beeld ANP, Jerry Lampen


Waarom Prinsjesdag?
Waarom hoeden?
Gouden of glazen koets


Leuke weetjes
Thijs Hoogendoorn (11), Gouda
Emma van der Starre (11), Gouda
Vroeger (ongeveer 300 jaar geleden) was Prinsjesdag de dag waarop de verjaardag van stadhouder prins Willem V gevierd werd, op 8 maart. Sinds 1930 noemen we de derde dinsdag van september Prinsjesdag. Dat was altijd de dag waarop de koning de zitting van de Staten-Generaal opende. Ingewikkelde zin, hè? De Staten-Generaal zijn de leden van de Eerste en de Tweede Kamer. Dat zijn mannen en vrouwen die zich namens het volk over wetten buigen en discussiëren over wat goed is voor Nederland. Nu draait Prinsjesdag vooral om de Troonrede: de toespraak van de koning met een terugblik op het afgelopen jaar en een vooruitblik op het komende jaar.
Misschien heb je weleens foto’s gezien van de hoeden die op Prinsjesdag gedragen worden door vrouwen die uitgenodigd zijn in de Ridderzaal. Die traditie is nog helemaal niet zo oud. In 1977 is Tweede Kamerlid Terpstra ermee begonnen. Ze wilde daarmee haar respect voor de koningin laten zien en bovendien was ze het gewend om bij speciale gelegenheden hoeden te dragen. Steeds meer vrouwen gingen meedoen. Nu draagt bijna elke vrouw in de Ridderzaal een hoed.
Geen gouden koets dit jaar op Prinsjesdag. Normaal gesproken rijden de koning en de koningin in dit rijtuig naar de Ridder­zaal. Maar de koets moest gerestaureerd worden. En daar doen restaurateurs wel drie of vier jaar over. Dus rijden koning Willem-Alexander en koningin Máxima de komende jaren op Prinsjesdag in de glazen koets. Die is trouwens ook bijzonder mooi en zelfs nog ouder dan de gouden koets.


lDe gouden koets is niet echt van goud, maar van hout. Daarover zit een laag bladgoud.lLeerlingen van basisscholen in Den Haag zijn met Prinsjesdag vrij.lEerst was Prinsjesdag altijd op de derde maandag in september. Sinds 1887 is dat veranderd in dinsdag, omdat sommige ministers en Kamerleden vroeger op zondag moesten reizen om ’s maandags op tijd in Den Haag te kunnen zijn voor Prinsjesdag.lDe Troonrede wordt geschreven door de ministers van alle ministeries: iedereen zorgt voor een stukje over zijn eigen vakgebied. De premier maakt er vervolgens één verhaal van.lKoningin Beatrix zou in 2004 gezegd hebben dat ze de Troonrede saai vond.l Willem-Alexander, die toen kroonprins was, heeft gegrapt dat hij als koning later cd’s zou uitdelen van de Troonrede, zodat hij die niet meer voor hoefde te lezen.lHet koffertje met de begroting is sinds 1947 traditie. De Engelsen presenteren hun begroting ook in een koffertje. Wij hebben dat nageaapt.lDe paarden voor een van de koetsen zijn, ondanks hun training, al eens een keer op hol geslagen. Dat was in 1963. De koets kwam tegen een boom tot stilstand, met de prinsessen Beatrix, Irene en Margriet erin. Niemand raakte gewond. De prinsessen reden verder met hun ouders in de gouden koets.lKoningin Wilhelmina heeft in 1911 de Troonrede niet voorgelezen. Ze vond dat de voorzitter van de Tweede Kamer moest aftreden. Dat deed hij echter niet.